prawo do ...

Postanowieniem tym potwierdzono nową linię orzecznictwa, korzystną dla przedsiębiorstw zajmujących się przesyłem mediów. Do niedawna wyrażano wątpliwości, czy w ogóle możliwe jest ustanowienie służebności gruntowej na rzecz przedsiębiorstwa, ponieważ zgodnie z koncepcją tradycyjną służebność jest prawem obciążającym nieruchomość na rzecz nieruchomości sąsiedniej (np. służebność polegająca na prawie właściciela działki do przejazdu przez działkę sąsiednią w celu dostania się do drogi publicznej). Sąd mając na względzie potrzeby praktyki zdecydował, że obciążenie służebnością może nastąpić także w razie zainstalowania urządzeń przesyłowych. Fakt, że przedsiębiorstwo weszło na cudzy grunt, nie mając tytułu prawnego może to mieć znacznie tylko z punktu widzenia dobrej czy złej wiary, decydującej o krótszym lub dłuższym terminie zasiedzenia. Jeśli przedsiębiorstwo jest w dobrej wierze, zasiedzenie następuje po 20 latach, a gdy jest w złej wierze - po 30 latach. Zasiedzenie służebności jest jednak możliwe tylko wówczas, gdy polega ona na korzystaniu z trwałego i widocznego urządzenia na gruncie. W sprawie, której dotyczy omawiane postanowienie, trwałymi urządzeniami na cudzym gruncie były dwa słupy linii średniego napięcia, które zainstalowano w 1970 r. Nowy właściciel odmówił dostępu do tych urządzeń. Przedsiębiorstwo wystąpiło do sądu o stwierdzenie, że nabyło służebność przez zasiedzenie. Orzeczenie Sądu Najwyższego oznacza w praktyce, że właściciele nieruchomości, którzy domagali się usunięcia urządzeń przesyłowych, przeszkadzających np. w wybudowaniu domu, mogą mieć poważne trudności w realizacji swych roszczeń. W latach 50-tych, 60-tych i 70-tych szereg inwestycji realizowanych był bez zgodny właścicieli nieruchomości. Wystarczało uzyskanie odpowiednich pozwoleń budowlanych. Wyrokami z 2005 r. i 2004 r. Sąd Najwyższy określił, że w przypadku, gdy przedsiębiorstwo przesyłowe nie uzyskało zgody któregoś z wcześniejszych właścicieli nieruchomości na zainstalowanie urządzeń przesyłowych, to można domagać się ich usunięcia, wypłacenia odszkodowanie za korzystanie z nieruchomości lub też domagać się wykupienia gruntu. Sąd wydając orzeczenie zaznaczył, że rozpatrując poszczególne sprawy należy wziąć pod uwagę zarówno interes właściciela, jak i interes publiczny realizowany przez przedsiębiorstwa dostarczające energię, wodę i gaz. Zatem nie w każdym przypadku linia przesyłowa musia zostać zdemontowana. Nowe orzeczenie staje wyraźnie po stronie przedsiębiorstw, które obawiały się konieczności przenoszenia lub likwidacji wielu swoich urządzeń. Obecnie w trakcie ewentualnych procesów, firmy eksploatujące urządzenia, będą mogły powołać się na nowe postanowienie Sądu i wskazywać, że uzyskały prawo do korzystania z nieruchomości. Jeśli właściciel nieruchomości będzie niezadowolony z istnienia urządzeń przesyłowych, a strony nie będą mogły się porozumieć i zawrzeć umowy, to uregulowanie prawa przedsiębiorstwa do korzystania z cudzego gruntu może nastąpić przez stwierdzenia zasiedzenia służebności odpłatnie z mocy orzeczenia sądu. Postanowienia Sądu Najwyższego otwiera też możliwość ustanowienia służebności na rzecz przedsiębiorstwa w przypadku planowania nowej inwestycji. 2 Właściciel gruntu, na którym znajduje się słup energetyczny lub przez który przebiega wodociąg lub gazociąg, ma prawo do wynagrodzenia. Może też żądać usunięcia lub przesunięcia urządzeń albo wykupu nieruchomości lub jej części, na której znajduje się to urządzenie. Przez kilkadziesiąt lat urządzenia takie jak słupy i linie energetyczne, telefoniczne, wodociągi, gazociągi itp. były umieszczane na nieruchomościach bez przeprowadzania wykupu niezbędnych dla ich funkcjonowania części nieruchomości, a czasem nawet bez pytania właściciela o zgodę. Tymczasem właściciele (lub użytkownicy wieczyści) nieruchomości, na których znajdują się takie urządzenia, mogą występować z roszczeniami wobec firm przesyłowych, które te urządzenia wykorzystują. Osoby te mogą żądać: • wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z gruntu; • usunięcia lub przesunięcia urządzeń; • wykupu nieruchomości lub jej części. Wynagrodzenie za grunt Zajmowanie części gruntu przez np. zakład energetyczny pod urządzenia (np. transformator) uprawnia właściciela gruntu do żądania wynagrodzenia za korzystanie z tego fragmentu gruntu przez zakład energetyczny. Podstawą prawną takiego żądania jest art. 225 kodeksu cywilnego (tak stanowi wyrok Sądu Najwyższego z 25 lutego 2004 r., sygn akt: II CK 32/03). Zakład energetyczny zajmuje fragment gruntu jako samoistny posiadacz, a czasem nawet w złej wierze – jeśli nie ma dokumentów upoważniających go do zajęcia gruntu. Obowiązany jest on zatem do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy, a także do zwrotu właścicielowi gruntu wartości pożytków (np. zbiorów), których właściciel nie uzyskał, oraz jest odpowiedzialny za ewentualne pogorszenie rzeczy. W przypadku tego roszczenia obowiązuje 10-letni okres przedawnienia, tzn. można żądać wynagrodzenia tylko za ostatnie 10 lat przed wytoczeniem powództwa przeciwko firmie wykorzystującej urządzenie znajdujące się na gruncie. Przesunięcie urządzeń Żądania takie można zgłaszać jedynie w szczególnych sytuacjach. Przy tego rodzaju żądaniach sąd musi uwzględnić interes obu stron oraz przewidywane skutki wyroku (wyrok Sądu Najwyższego z 19 maja 2004 r., sygn akt: III CK 496/02). Można żądać przesunięcia takich urządzeń, nawet wówczas gdy przedsiębiorstwo przesyłowe miało zgodę poprzedniego właściciela nieruchomości na ich usytuowanie na gruncie. Chodzi o sytuację, gdy z powodu nadzwyczajnej zmiany stosunków pozostawanie tych urządzeń na gruncie grozi właścicielowi nieruchomości rażącą stratą lub jest połączone z nadmiernymi trudnościami, czego nie można było przewidzieć przy zawieraniu umowy przez poprzedniego właściciela nieruchomości. Podstawą żądania jest art. 3571 kodeksu cywilnego (wyrok Sądu Najwyższego z 22 kwietnia 2005 r., sygn akt: II CK 594/04). W przypadku odmowy uznania roszczeń właściciela nieruchomości przez przedsiębiorstwo użytkujące urządzenie, konieczne jest wystąpienie z powództwem do sądu. Wiąże się to z uiszczeniem wpisu sądowego – około 8 proc. wartości żądania.

wodociąg

Kupiłem działkę od gminy. W trakcie wytyczania przez geodetę przypadkiem dowiedzialem się że przez środek mojej działki przebiega rurociąg z wodą. Oczywiście poszedłem do gminy z tym problemem a oni robią wielkie oczy No i jest problem. Kupując działkę nie było nic wspomniane w protokole o jakichkolwiek rurociągach. Przestrzegam wszystkich!! Przed kupnem proszę sprawdzic dobrze w gminie w jaki sposób jest zagospodarowana działka. A ja walnąłem takie pisemko do ZWiUK, bo mimo, że wodociąg był na działce, to nie przeszkadzał w budowie. Mimo wszystko zależało mi na comiesięcznej "rekompensacie", a nie przesunięciu ale należy uwzględnić warunki:Sąd Najwyższy postanowieniem z dnia 4 października 2006 r. (sygn. II CSK 119/06) stwierdził, że przedsiębiorstwa eksploatujące urządzenia służące do przesyłania prądu, gazu i wody, mogą uzyskać trwałe prawo do korzystania z cudzej nieruchomości, nawet jeśli nie mogą wykazać, iż właściciel nieruchomości lub któryś z jego poprzedników wyrazi zgodę na ich zainstalowanie. Warunkiem uzyskania uprawnienia przez przedsiębiorstwo przesyłowe jest to, aby urządzenia znajdowały się na działce dostatecznie długo, co powoduje nabycie przez zasiedzenie prawa służebności gruntowej. Istotą tej służebności jest uzyskanie prawa do korzystania z cudzego gruntu zajętego przez słupy podtrzymujące linie energetyczne, stacje trafo itp., oraz prawa dostępu do nich w celu naprawy czy wymiany. - czysta księga wieczysta, - brak zgody dowolnego z poprzednich właścicieli na budowę wodociągu Zgodnie z artykułami 222, 224, 225, 227 kc oraz ustawodawstwem UE nie znającym pojęcia „zasiedzenie” proszę o natychmiastowe usunięcie wodociągu oznaczonego symbolem ....... z granic działki ...... położonej w miejscowości........ przy ulicy ........... Narusza to bowiem prawo swobodnego dysponowania własnością zawarte w art. 233 kc. W przypadku niemożliwości całkowitego usunięcia wodociągu ........ z granic działki ........ jednocześnie mając na uwadze dobro publiczne dotychczasowych użytkowników wodociągu ........, proponuję natychmiastowe przesunięcie odcinka wodociągu z środkowej części działki .........na jej zachodnią stronę sąsiadującą z lasem z jednoczesnym przesunięciem odcinka równoległego do ul. ........... w obręb tej ulicy. Dodatkowo w przypadku proponowanego i link niecałkowitego usunięcia wodociągu z granic działki proszę o sporządzenie projektu oddzielnej umowy za korzystanie przez ZWiUK z części gruntu działki lub jego wykup. Proszę jednocześnie o przedstawienie przez ZWiUK do wglądu decyzji administracyjnych (decyzji lokalizacyjnych, warunków zabudowy, pozwolenia na budowę) oraz ewentualnych pozwoleń wcześniejszych właścicieli na budowę rzeczonego wodociągu w obrębie działki ......., a także na podstawie art. 231 kc o ustalenie wartości wodociągu ...... przebiegającego przez działkę ....... Niewykonanie któregoś z powyższych do dnia ........ spowoduje że od dnia doręczenia niniejszego wniosku (jeśli ZWiUK budowało wodociąg W90 w dobrej wierze) lub od dnia zakupu gruntu ........ ZWiUK będzie zobowiązany do zapłaty za bezumowne korzystanie z nieruchomości oraz odszkodowanie za ograniczenie prawa własności. Wniosek swój motywuję niemożliwością wykorzystania działki naprawa wodociągów pod budownictwo jednorodzinne zgodnie z własnymi zamierzeniami. Do wniosku załączam: 1. Kopię aktu notarialnego zakupu działki .... 2. Mapkę działki .... i okolic ze szkicem przebiegu wodociągu 3. Mapkę działki .... i okolic z proponowanym szkicem przebiegu wodociągu 4. Wypis z księgi wieczystej dla działki ........... Mnie zapewniali że rurociąg biegnie po drodze dojazdowej do działki. W rzeczywistości jest inaczej.Ja bym tej działki nie brał no chyba że jest dość atrakcyjna cena i stać Cie na przesunięcie tego wodociągu.